مبلمان

صندلی و تاریخچه آن

صندلی و تاریخچه آن

صندلی چیست؟

برای صحبت در مورد صندلی، تاریخچه و کاربرد آن، ضروری است تا به این دو پرسش پاسخ دهیم. صندلی چیست و چه کاربردهایی دارد؟ مبلمان انواع مختلفی دارد و صندلی که نوعی نشیمن است، یکی از انواع ساده آن می باشد. صندلی ها از دو بخش پشتی و نشیمن تشکیل شده اند که با زاویه حداقل 90 درجه تا کمی بیشتر به یکدیگر متصل شده اند. به طور معمول صندلی ها دارای چهار پایه هستند که این پایه ها، به چهار گوشه نشیمن متصل می شوند. البته صندلی های سه پایه، دو پایه و حتی تک پایه نیز وجود دارند که هر کدام کاربردهای خاص خود را دارند. صندلی های استاندارد طوری طراحی می شوند تا حداقل وزنی معادل 100 کیلوگرم را تحمل کنند.

صندلی ها از رایج ترین نشیمن ها محسوب می شوند که نمونه هایی از آنها به صورت روزانه در منازل، مدارس، ادارات و… در اشکال و کاربری های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. البته این اشیا که امروزه تصور مکانی بدون آنها شدنی نیست، پیشتر مخصوص بزرگان، پادشاهان، کشیش ها و مقامات مذهبی بودند. بعدتر مثل سایر قطعات مبلمان به زندگی اشراف و مردم معمولی هم راه پیدا کردند و در بعضی فرهنگ ها نشان از بزرگی افراد داشتند و تنها محلی برای نشستن نبودند بلکه جایگاه افراد را مشخص می کردند.

صندلی و کاربرد آن - صندلی رومی

* نمونه ای از یک صندلی رومی (مدل تاشو) که توسط کنسول ها و مقامات عالی رتبه استفاده می گردید

تاریخچه صندلی در جهان

دوران مصر باستان

تاریخچه استفاده از صندلی طبق شواهد باقی مانده به اوایل دوران پویایی مصر ( حدود 3100 سال قبل از میلاد مسیح) بر میگردد. روی آنها با پارچه یا چرم پوشانده می شد و از چوب های تراشیده شده ساخته می شدند. ارتفاع آنها بسیار کمتر از صندلی های معمول امروزی بودند و نشیمن صندلی ها گاهی فقط 25 سانتی متر از سطح زمین فاصله داشتند. در مصر باستان صندلی ها از چوب آبنوس یا عاج فیل به صورت تراشیده شده و طلاکاری شده ساخته می شدند.

شرق آسیا

اولین تصاویر از صندلی ها در چین، مربوط به نقاشی های دیواری بودایی قرن ششم است، اما نشستن بر روی صندلی در آن زمان نادر بوده است. رواج استفاده از صندلی ها در چین تا قرن دوازدهم به طول انجامید. پژوهشگران بر روی دلایل پذیرش صندلی در چین، اختلاف نظر دارند. رایج ترین نظریه ها بر این امر دلالت دارد که، صندلی ها توسط مبلغان مسیحی در قرن هفتم و یا از هندوستان به عنوان مبلمان رهبانی بودایی، به چینی ها معرفی شده است.

اروپا

در اروپا، استفاده رایج از صندلی را باید مدیون دوران رنسانس دانست، زیرا در آن ایام استفاده از صندلی از انحصار دولت خارج شد و به عنوان یک مبلمان استاندارد برای کسانی که توانایی خرید آن را داشتند، تبدیل گردید. زمانی که صندلی از انحصار دولت خارج شد، استفاده از آن به سرعت در میان مردم رایج شد. تقریباً صندلی هر چند سال یکبار تغییر می کرد تا نشان دهنده مد روز باشد.

صندلی مصر باستان

* نمونه ای از یک صندلی مصر باستان، متعلق به مادر یکی از فراعنه. (1493-1473 قبل از میلاد مسیح)

قرن بیستم شاهد استفاده روز افزون فناوری در ساخت صندلی با مواردی از قبیل صندلی های تاشو تمام فلزی، صندلی های پایه فلزی، صندلی های مخصوص خواب، صندلی های پلاستیکی، و صندلی های ارگونومیک است. جنبش مدرن در دهه 1960 میلادی منجر به تولید فرم های جدیدی از صندلی شد که شامل صندلی پروانه ای، صندلی تخم مرغی شکل و پاف ها گردید. همچنین اولین صندلی های پلاستیکی تواید انبوده شده در سال 1966 معرفی گردید. پیشرفت های فنی منجر به تولید تخته چندلایی و در نتیجه تولید صندلی های چندلایه چوبی و همچنین صندلی های ساخته شده از چرم و پلیمر شد. فناوری مکانیکی گنجانده شده در صندلی ها، منجر به تولید صندلی های قابل تنظیم به ویژه برای استفاده در دفاتر اداری شد. موتورهای تعبیه شده بر روی صندلی ها، منجر به ساخت صندلی های مخصوص ماساژ گردید.

تاریخچه صندلی در ایران

  1. دوران باستان

مدارک موجود نشان می دهد که قدیمی ترین چهار پایه موجود درمنطقه خاور نزدیک باستان از حفریات باستان شناسی تپه چشم علی در جنوب شرق تهران (شهرری) در کاوش های اریک اشمیت در سالهای 6-1934 به دست آمده است. این چهارپایه که متعلق به نیمه دوم هزاره ششم پیش از میلاد است با مخلوطی از گل رس و شن و کاه ساخته شده است. خمیره و پوشش آن قرمز رنگ است و در بخش پیش از تاریخ موزه ملی ایران نگهداری می شود. این چهار پایه طوری ساخته شده است که به لحاظ وزن و استحکام به راحتی می تواند وزن انسان را تحمل کند. (اسفندیاری.64:1377)

اما قدیمی ترین نمونه صندلی در ایران، در نقش برجسته ای بر مهره ای از جنس سنگ یمانی آبی رنگ از دوره عیلام نقش شده است. در این نقش تصویر یکی از پادشاهان عیلامی به نام شیلهک – این شوشیناک را نشان می دهد، که در حال اهداء شئیی به دخترش می باشد. در این تصویر پادشاه عیلامی بروی صندلی نشسته است که لبه تکیه گاه آن گرد و به حالت برگشته می باشد و پایه های آن به شکل، سم یک حیوان نشان داده شده است، این قطعه مهر و نقش روی آن متعلق به هزاره دوم پیش از میلاد می باشد. (همان :65)

  1. دوران اسلامی تا معاصر

ازدوره اسلامی، و درمیان نمونه های بدست آمده از کاوشهای باستان شناسی، می توان به یک قطعه صندلی سفالی با تکنیک قالبی با رنگ فیروزه ای اشاره نمود که در هر ضلع نمای آن یک طاقنما و شش پایه به شکل نیم تنه شیر دارد. این قطعه از گرگان بدست آمده و متعلق به قرن 6 هجری است. 5/25 سانتیمترارتفاع و3/24 سانتیمتر قطر دارد. بر روی اوراق شاهنامه که داستانهای حماسی فردوسی را به تصویر کشیده است با نمونه های فراوانی از تخت و صندلی و مبلمان مورد استفاده درباریان، در دوران اسلامی مواجه می باشیم که نمونه های به جا مانده نشانگر تکنیک های متفاوتی از تخت و صندلی می باشد. به طور مثال در بعضی از تصاویرمینیاتور به نمونه هایی از صندلی بر می خوریم که به وسیلیه هنر منبت و معرق تزئین شده اند.

با آغاز دوره صفوی و سپس دوره قاجار که آغاز گر حضور اروپائیان در سرزمین ایران محسوب می گردد، و نیز مسافرت شاهان قاجار به فرنگ، مبلمان نوع اروپایی به دربار شاهان صفویه و قاجار و پس از آنها در دربار پهلوی راه می یابد. در این دوران تعدادی مبلمان یا بهتر است بگوئیم تخت یا صندلی توسط هنرمندان ایرانی ساخته می شود که امروزه زینت بخش موزه های کشور می باشد. نظیر تخت طاووس و تخت یا صندلی نادری که امروزه در موزه جواهرات ملی نگهداری می شود. تخت مرمر که از سنگ یکپارچه مرمر و به دست هنرمندان ایرانی ساخته شده و در عمارت کاخ گلستان نگهداری می شود.

تخت نادری قاجاری

* تخت نادری نام اریکه سلطنتی است. این صندلی یا تخت به دستور فتحعلی شاه قاجار توسط جواهر سازان و صنعتگران ایرانی ساخته شد.

تخت طاووس قاجاری

* تخت طاووس یا تخت خورشید. ساخته شده در سال 1216 هجری قمری به دستور فتحعلی شاه قاجار توسط جواهرسازان اصفهان. (تصویر ناصرالدین شاه قاجار، نشسته بر روی این تخت)

صندلی - تخت مرمر قاجاری

* تخت مرمر که در سال 1221 هجری قمری به دستور فتحعلی شاه قاجار ساخته توسط استاد محمدابراهیم ساخته شد.

انواع صندلی

صندلی ها براساس نوع مواد مصرف شده در ساخت و همچنین نوع کاربرد آنها به دسته ها و اشکال مختلفی تقسیم می شوند. در ادامه به چند مورد معمول آن اشاره می کنیم.

  1. براساس جنس
  • صندلی چوبی: به دلیل استفاده از چوب در ساخت این نوع صندلی به همین اسم نامگذاری شده است. امروزه این نوع صندلی را با نام “روستیک” نیز می شناسند.
  • صندلی فلزی: در ساخت نشیمن، پایه ها و حتی پشتی این نوع صندلی، از فلز استفاده شده است.
  • صندلی حصیری: در ساخت این نوع صندلی از نی یا رشته های حصیری به هم بافته شده استفاده شده است.
  • صندلی پارچه ای: در ساخت این نوع صندلی از الیاف پارچه ای برای قسمت نشیمن یا پشتی استفاده شده است. اما اسکلت اصلی این نوع صندلی عمدتا از چوب یا فلز ساخته شده است.
  1. براساس کاربرد
  • صندلی چرخدار: نوعی صندلی دارای چرخ است. این صندلی بیشتر برای افراد معلول و بیمارانی که قادر به حرکت نیستند مورد استفاده قرار می گیرد.
  • صندلی تاشو: نوعی صندلی که به راحتی جمع می شود تا حمل و نقل آن آسان تر گردد.
  • صندلی دسته دار: نوعی صندلی است که دو طرف آن دارای دسته هایی است. این دسته ها جهت تکیه دادن دست های افراد به هنگام نشستن مورد استفاده قرار می گیرد.
  •  صندلی اداری: صندلی مناسب برای میز کار یا تحریر که معمولاً چرخ دار و گردان می باشد. این صندلی از قابلیت تنظیم ارتفاع برخوردار است. به دلیل نشستن طولانی مدت تنظیمات ارگونومی در این نوع صندلی از اهمیت ویژه برخوردار است.
مشاهده و خرید انواع صندلی های چوبی مخصوص آتلیه عکاسی
صفحه آدونیس در اینستاگرام
4.2/5 - (20 امتیاز)

نوشته های مشابه

4 دیدگاه در “صندلی و تاریخچه آن

  1. آرمیتا گفت:

    مطلب نسبتاً خوبی بود اما ای کاش در مورد انواع صندلی و کاربردهای آن بیشتر توضیح می دادین.

    1. milad گفت:

      از اینکه مطلب ما رو مطالعه کردید و نظر خودتون رو اعلام کردید بسیار ممنونیم.

  2. آسمان گفت:

    سلام و سپاس از متن خوبتون۔ مفید بود برام. من دنبال متن‌هایی با موضوع تاریخ صندلی هستم برای نگارش یک مقاله لازم دارم۔ برای همین میخوام ببینم شما از چه منابعی استفاده کردید. ممنون میشم اسم کتاب‌ها و مقالات مورداستفاده‌تون رو برام بنویسید اگر ممکنه.
    بااحترام

    1. Adonis گفت:

      سلام. خوشحالم که در نظر شما این مطلب مفید واقع شده. منابع ما برای نگارش این مطلب در درجه عوامل ویکی پدیا ی انگلیسی و سپس مقاله ای ایرانی درباره تاریخچه صندلی بود که متاسفانه آدرس منبع دوم رو به خاطر ندارم.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *